CLIL & PBL, czyli niezastąpiony duet na zajęciach języka obcego zawodowego.

Zapraszam na gościnny wpis Justyny Mak, znanej również jako Mrs Poppy. Koniecznie odwiedźcie jej fan page oraz blog.

Mrs Poppy – uczymy z pomysłem.

Blog

CLIL & PBL, czyli niezastąpiony duet na zajęciach języka obcego zawodowego.

Kiedy mówię: CLIL – od razu myślę: PROJEKT.

Kiedy zaczynam pracę metodą projektu – nie potrafię „obejść” się bez CLIL’a .

I tak, te dwie rzeczy często  „przytulają” się do siebie (do mnie i moich uczniów)  na zajęciach języka obcego zawodowego (JOZ). Zacznijmy od podstaw:

• CLIL – Content and Language Integrated Learning – zintegrowane kształcenie przedmiotowo-językowe; uczenie przedmiotu za pomocą języka obcego, gdzie treści programu nauczania i język przekazywane są łącznie, uczniowie wykorzystują swoją wiedzę i zainteresowania w procesie uczenia się języka. Czy wiedzieliście, że nasz JOZ to czyściutki CLIL w najpiękniejszej postaci??
• PBL – Project Based Learning (uczenie się poprzez projekt, praca metodą projektu edukacyjnego) – czyli, wg mnie, najlepszy i najbardziej intuicyjny sposób wdrażania CLILa na zajęciach.

Dlaczego zainteresowałam się metodą CLIL? Okazało się, że  od wielu lat była najważniejszym kompanem ukochanych przeze mnie projektów międzyprzedmiotowych (PBL), które wprowadzam na języku obcym zawodowym i ogólnym. Intuicyjnie stosowałam tę metodę, nie nazywając jej. Dwutorowość nauczania (język obcy + przedmiot zawodowy) oraz przeświadczenie moje (i moich uczniów) o tym, że dzięki temu nasz angielski „żyje”, to wartość, którą cenię ponad wszystko.  Co więcej – wiem, że najlepiej działa, jeśli jej implementacja następuje za pomocą projektu edukacyjnego!

Czy można wyobrazić sobie bardziej interaktywną metodę nauczania niż praca projektowa? Tym, co wyróżnia ją spośród pozostałych, to przede wszystkim odważne, planowe działanie, interdyscyplinarny charakter, samodzielność podejmowania decyzji przez uczniów oraz zróżnicowane techniki pracy. „Dobrze zorganizowany i przeprowadzony projekt edukacyjny „pogłębia szkolną edukację i jest powiązany z programem nauczania, a zarazem wiąże pracę umysłową z sensowną działalnością praktyczną”[1].

Metoda projektu w czterech krokach – „4 P”, czyli na co warto zwrócić uwagę?

Pamiętajmy, że na lekcji JOZ uczymy specjalistów w danym zawodzie – mechaników, hotelarzy, architektów, budowlańców, fryzjerów, informatyków…

Co zatem zyskuje uczeń – pasjonat danej dziedziny – gdy uczymy go metodą CLIL przy pomocy PBL?

• uczy się języka poprzez konkretne tematy i autentyczne zagadnienia z dziedziny zawodowej,
• wykorzystuje wiedzę i zainteresowania w procesie uczenia się języka, pobudza wyobraźnię i kreatywność, inicjatywę i przedsiębiorczość zdobywa bardzo praktyczne umiejętności i kompetencje 21 wieku, które w przyszłości pozwolą odnaleźć się na rynku pracy: np. myśleć samodzielnie i nieschematycznie, pracować w zespole, komunikować się efektywnie z innymi członkami grupy – wszystko po to, aby zaplanować i z powodzeniem wykonywać zadania na czas
• zwiększa swoje kompetencje w wykorzystaniu nowoczesnych technologii w procesie uczenia się
• uczy się pracy w zespole, efektywnej komunikacji, samodzielnego podejmowania decyzji, interakcji i przetwarzania informacji, krytycznego myślenia i rozwiązywania problemów.

Obejrzyjcie Padlet, na którym zebrałam wybrane projekty, które wykonaliśmy z uczniami na JOZ – nasze „CLIL-owe Inspiracje” – https://padlet.com/justynamak/CLIL

Ponadto, wartością „dodaną” przy pracy metodą CLIL i PBL może być współpraca językowców z nauczycielami zawodu, tworzenie sieci wsparcia i wspólne inicjatywy. Nie zapominajmy, iż kluczową rolę odgrywa tutaj osoba nauczyciela, który staje się koordynatorem działań projektowych, a co za tym idzie, przewodnikiem, partnerem, organizatorem, motywatorem, wizjonerem i strategiem dla swoich uczniów. Dzięki metodzie projektowej „możemy dbać o rozwój osobowości ucznia, wdrażać ich do współpracy, stymulować samodzielne myślenie oraz działanie, a także organizować nauczanie z uwzględnieniem aspektów społecznych. (…) Praca metodą projektu jest idealnym sposobem na indywidualizowane nauczanie, co zapewnia większy wzrost tempa pracy uczniów oraz z reguły wyższe wyniki dydaktyczne w zakresie przyrostu, operatywności i trwałości wiedzy. Podstawą zindywidualizowanego nauczania jest wielostronna aktywność samych uczniów, może ono polegać na: prowadzeniu lekcji na kilku poziomach nauczania, różnicowaniu prac domowych, indywidualnie dobranych działaniach wspomagających nieharmonijny rozwój dziecka. Metoda projektu pozwala nam na wykorzystanie wszystkich tych sposobów jednocześnie.[2]

Zamiast zakończenia…jeśli entuzjazm, samodzielność, kreatywność i interdyscyplinarność to wasze belferskie „słowa-klucze” :

„Motywacja zostaje pobudzona zwłaszcza wtedy, gdy pozostawiona jest przestrzeń na realizowanie własnych zainteresowań i zadawanie pytań. Wtedy nauka też ma sens, ponieważ samodzielnie postawione przed sobą zadanie siłą rzeczy ma sens. Sens jest kluczem do entuzjazmu. Dzieci i młodzież uwielbiają wybierać, czym się będą zajmować. Mogą to być projekty, w których przez dłuższy czas uczniowie będą szukać odpowiedzi na samodzielnie postawione pytania albo współpracować z ekspertami spoza szkoły. Wtedy jest to nauka wszystkimi zmysłami i w wielu miejscach. Szkoła przyszłości wspiera myślenie dywergenne i kreatywność w zespole. (…) Uczenie się poprzez projekty nie tylko pomaga w głębszym zrozumieniu zagadnienia, jest w swej istocie również interdyscyplinarne. Praca w projektach pomaga uczniom zrozumieć, że wszystkie dziedziny wiedzy są ze sobą powiązane”.[3]

[1]Alicja Pacewicz, Danuta Sterna, „Jak pracować metodą projektów”, http://www.ceo.org.pl/sites/default/files/KOSS/davBinary/Materialy%20pomocnicze/Jak_pracowac_metoda_projektow.pdf, (dostęp 07.07.2017)

[2] Marta Kotarba-Kańczugowska, „Praca metodą projektu”, https://www.ore.edu.pl/materiay-do-pobrania-74508/wspopraca-szko-i-placowek-2?download=910:praca-metod-projektu, (dostęp 07.07.2017)

[3] M.Rasfeld, S. Breidenbach, Budząca się szkoła, Słupsk: Wydawnictwo Dobra Literatura 2015, str. 123-124